[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Hestia
(
gr.
Ἑ
στία – "ognisko domowe") – w
mitologii greckiej
córka
Kronosa
i
Rei
, siostra
Zeusa
i
Hery
, oraz
Posejdona i Hadesa. Ślubowała dziewictwo, jak
Atena
i
Artemida
. Opiekunka ogniska domowego, podróŜnych,
nowoŜeńców i sierot. KaŜde nowo narodzone dziecko, piątego dnia po urodzeniu, obnoszono dookoła ogniska
oddając je Hestii w opiekę. Matka panny młodej rozpalała pierwszy raz ogień w nowym domu płomieniem
pochodzącym z jej świątyni. Gość przychodząc do domu, gdzie nie jest mile widziany, musiał złapać się
krawędzi ogniska. Odtąd gospodarze nie mogli mu nic zrobić.
Kult Hestii miał rodowód praindoeuropejski. Jest to przypuszczalnie
jedno z najstarszych bóstw europejskich. Odpowiednikiem Hestii w
mitologii rzymskiej
jest
Westa
. Hestia takŜe według wielu źródeł
naleŜała do
bogów olimpijskich
. Była ona najłagodniejszym z bogów
i nigdy nie brała udziału w ich sporach. Nigdy nie schodziła takŜe na
Ziemię (cały czas pozostawała na Olimpie). Była najstarsza ze
swojego rodzeństwa i to ją pierwszą połknął
Kronos
. Według
niektórych źródeł oddała swoje miejsce na
Olimpie
Dionizosowi
,
poniewaŜ chciała opiekować się świętym ogniem.
gr. Έστιά, od ie. *wes- 'palić się', gr. hestija, hestije 'ognisko',
wymieniana w "Teogonii" Hezjoda, Hymnach homeryckich i in.
Pierworodna córka Kronosa i Rei, siostra Zeusa i Hery. O jej
względy bezskutecznie starali się i Apollon, i Posejdon, Zeus jednak
na jej prośbę pozwolił, by pozostała dziewicą. H. cały czas przebywa
na Olimpie, nie odgrywa w mitologii większej roli. Jej atrybutem
było berło. Czczoną H. z przydomkami: H. Prytaneia 'Prytanejska/W
prytanejonie przebywająca' (tzn. w centrum polis), H. Boulaia 'Do
Bouli NaleŜąca' (tzn. do Rady - budynku w centrum polis), H. Koine
'ts.'. Bogini ogniska, które uosabia, patronka świątyni w Delfach.
Składano jej w ofierze zwierzęta hodowlane; drobną ofiarę W.
składano przed posiłkiem do domowego ogniska. Ofiary zawsze
zaczynały się i kończyły libacją dla Hestii, wzywano ją teŜ przy
modlitwach i przysięgach. Jej kult wchodził w skład uroczystości ku
czci Zeusa i innych bóstw;
sprawowano go we wszystkich domach i w świątyniach wszystkich bogów, przy ognisku domowym zw. hestia
lub piecu kuchennym, przy specjalnych ołtarzach-ogniskach zw. koine hestia, które znajdowały się w centrum
kaŜdego polis. Kone hestia dla całej Grecji znajdowały się w Delfach i Olimpii - od nich odpalano tzw. ogień
załoŜycielski dla przyszłych kolonii i siedzib.
Hestia była pierwszym urodzonym (i pierwszym połkniętym) dzieckiem Kronosa. Imię bogini, zarówno w grece
jak i łacinie, oznacza
ognisko domowe
. Ognisko to od najdawniejszych czasów spełniało doniosłą rolę
w społeczeństwie antycznym. Początkowo ze względów praktycznych dbano o utrzymanie ognia, który nie
łatwo było rozpalić. Z czasem
ognisko domowe
stało się mistycznym symbolem więzi i bezpieczeństwa rodziny.
Nad
ogniskiem domowym
i szerzej - nad domostwem - czuwała właśnie bogini
Hestia
. Zasiadając na Olimpie
tam równieŜ strzegła głównego ogniska
olimpijczyków
. Hestia bardzo róŜniła się od większości innych bogów.
Po pierwsze ślubowała dziewictwo, nie miała własnej rodziny, choć opiekowała się wszystkimi rodzinami na
świecie. Całe Ŝycie była więc samotna i oddana swemu powołaniu. Drugą róŜnicą był fakt, Ŝe Hestia prawie nie
była obecna w mitologii. Nie miała własnych mitów - była tylko kilka razy wspomniana niejako "przy okazji"
innych bogów. Panował uświęcony zwyczaj, Ŝe jeśli ktokolwiek, nawet zbieg czy Ŝebrak, usiadł na skraju
domowego ogniska
, oddawał się opiece Hestii i Zeusa. Mógł wówczas prosić gospodarzy o gościnę, której
zazwyczaj nie odmawiano. Hestia była teŜ patronką gospodyń domowych. Często modliły się do bogini,
oczekując opieki za Ŝycia i po śmierci. WyjeŜdŜając z domu modlono się o szczęśliwą podróŜ, a wracając
dziękowano za szczęśliwy powrót. KaŜdy noworodek, który ukończył 5 (lub 10) dzień Ŝycia obnoszony był
dookoła
ogniska domowego
i oddawany pod opiekę Hestii. Temu uroczystemu obrzędowi (
amphidromia
- "bieg
dookoła") towarzyszyło nadanie imienia dziecku. Dopiero wówczas stawało się ono częścią rodziny.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl audipoznan.keep.pl
Hestia
(
gr.
Ἑ
στία – "ognisko domowe") – w
mitologii greckiej
córka
Kronosa
i
Rei
, siostra
Zeusa
i
Hery
, oraz
Posejdona i Hadesa. Ślubowała dziewictwo, jak
Atena
i
Artemida
. Opiekunka ogniska domowego, podróŜnych,
nowoŜeńców i sierot. KaŜde nowo narodzone dziecko, piątego dnia po urodzeniu, obnoszono dookoła ogniska
oddając je Hestii w opiekę. Matka panny młodej rozpalała pierwszy raz ogień w nowym domu płomieniem
pochodzącym z jej świątyni. Gość przychodząc do domu, gdzie nie jest mile widziany, musiał złapać się
krawędzi ogniska. Odtąd gospodarze nie mogli mu nic zrobić.
Kult Hestii miał rodowód praindoeuropejski. Jest to przypuszczalnie
jedno z najstarszych bóstw europejskich. Odpowiednikiem Hestii w
mitologii rzymskiej
jest
Westa
. Hestia takŜe według wielu źródeł
naleŜała do
bogów olimpijskich
. Była ona najłagodniejszym z bogów
i nigdy nie brała udziału w ich sporach. Nigdy nie schodziła takŜe na
Ziemię (cały czas pozostawała na Olimpie). Była najstarsza ze
swojego rodzeństwa i to ją pierwszą połknął
Kronos
. Według
niektórych źródeł oddała swoje miejsce na
Olimpie
Dionizosowi
,
poniewaŜ chciała opiekować się świętym ogniem.
gr. Έστιά, od ie. *wes- 'palić się', gr. hestija, hestije 'ognisko',
wymieniana w "Teogonii" Hezjoda, Hymnach homeryckich i in.
Pierworodna córka Kronosa i Rei, siostra Zeusa i Hery. O jej
względy bezskutecznie starali się i Apollon, i Posejdon, Zeus jednak
na jej prośbę pozwolił, by pozostała dziewicą. H. cały czas przebywa
na Olimpie, nie odgrywa w mitologii większej roli. Jej atrybutem
było berło. Czczoną H. z przydomkami: H. Prytaneia 'Prytanejska/W
prytanejonie przebywająca' (tzn. w centrum polis), H. Boulaia 'Do
Bouli NaleŜąca' (tzn. do Rady - budynku w centrum polis), H. Koine
'ts.'. Bogini ogniska, które uosabia, patronka świątyni w Delfach.
Składano jej w ofierze zwierzęta hodowlane; drobną ofiarę W.
składano przed posiłkiem do domowego ogniska. Ofiary zawsze
zaczynały się i kończyły libacją dla Hestii, wzywano ją teŜ przy
modlitwach i przysięgach. Jej kult wchodził w skład uroczystości ku
czci Zeusa i innych bóstw;
sprawowano go we wszystkich domach i w świątyniach wszystkich bogów, przy ognisku domowym zw. hestia
lub piecu kuchennym, przy specjalnych ołtarzach-ogniskach zw. koine hestia, które znajdowały się w centrum
kaŜdego polis. Kone hestia dla całej Grecji znajdowały się w Delfach i Olimpii - od nich odpalano tzw. ogień
załoŜycielski dla przyszłych kolonii i siedzib.
Hestia była pierwszym urodzonym (i pierwszym połkniętym) dzieckiem Kronosa. Imię bogini, zarówno w grece
jak i łacinie, oznacza
ognisko domowe
. Ognisko to od najdawniejszych czasów spełniało doniosłą rolę
w społeczeństwie antycznym. Początkowo ze względów praktycznych dbano o utrzymanie ognia, który nie
łatwo było rozpalić. Z czasem
ognisko domowe
stało się mistycznym symbolem więzi i bezpieczeństwa rodziny.
Nad
ogniskiem domowym
i szerzej - nad domostwem - czuwała właśnie bogini
Hestia
. Zasiadając na Olimpie
tam równieŜ strzegła głównego ogniska
olimpijczyków
. Hestia bardzo róŜniła się od większości innych bogów.
Po pierwsze ślubowała dziewictwo, nie miała własnej rodziny, choć opiekowała się wszystkimi rodzinami na
świecie. Całe Ŝycie była więc samotna i oddana swemu powołaniu. Drugą róŜnicą był fakt, Ŝe Hestia prawie nie
była obecna w mitologii. Nie miała własnych mitów - była tylko kilka razy wspomniana niejako "przy okazji"
innych bogów. Panował uświęcony zwyczaj, Ŝe jeśli ktokolwiek, nawet zbieg czy Ŝebrak, usiadł na skraju
domowego ogniska
, oddawał się opiece Hestii i Zeusa. Mógł wówczas prosić gospodarzy o gościnę, której
zazwyczaj nie odmawiano. Hestia była teŜ patronką gospodyń domowych. Często modliły się do bogini,
oczekując opieki za Ŝycia i po śmierci. WyjeŜdŜając z domu modlono się o szczęśliwą podróŜ, a wracając
dziękowano za szczęśliwy powrót. KaŜdy noworodek, który ukończył 5 (lub 10) dzień Ŝycia obnoszony był
dookoła
ogniska domowego
i oddawany pod opiekę Hestii. Temu uroczystemu obrzędowi (
amphidromia
- "bieg
dookoła") towarzyszyło nadanie imienia dziecku. Dopiero wówczas stawało się ono częścią rodziny.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]