[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Teresa Hejnicka-BezwińskaO zmianach w edukacjikonteksty, zagrożenia i możliwociKomitet Redakcyjny:Józef Kubik (przewodniczšcy), Stanisław Kowalik, Jan Szupryczyński, Andrzej Wojtas, Urszula Wójcicka, Grażyna Jarzyna (sekretarz)Recenzenciprof. dr hab. Zbigniew Kwieciński prof. dr hab. Maria Czerepaniak-WalczakProjekt okładki Piotr BartzRedaktor Grażyna JarzynaWydanie publikacji dofinansowane przez Komitet Badań NaukowychŠ Copyright by Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2000ISBN 83-7096-350-1iSVWydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiejim. Kazimierza Wielkiego ul. Ogińskiego 16, 85-092 Bydgoszcztel./fax(052)341 11 67Rozpowszechnianie: tel. (052) 340 09 42Skład: PM LOGO" tel. (052) 340 18 52Druk: Dział Poligrafii Akademii BydgoskiejJffi' j| Póz. 869 Ark. wyd. 12,84SPIS TRECIPrzedmowa ............................................................................................................. 7Wstęp .................................................................................................................... 11Rozdział IDyskurs o edukacji i jego deformacje1. Wprowadzenie. Polityczny charakter polskiej reformy owiatowej ................. 192. Strategiczne fazy reformy owiatowej ............................................................. 203. ródła oporu w uruchamianiu społecznego dyskursu o edukacji ..................... 234. Sztuka dyskursu ................................................................................................ 265. Aktualne zagrożenia dla poziomu i jakoci społecznego dyskursu o edukacji.... 296. Złudzenia poznawcze ........................................................................................ 316.1. Złudzenia plemienne ................................................................................. 316.2. Złudzenia jaskini ....................................................................................... 326.3. Złudzenia teatru ......................................................................................... 336.4. Złudzenia rynkowe .................................................................................... 377. Podsumowanie .................................................................................................. 40Rozdział IIProblemy edukacji w perspektywie porównawczej1. Wprowadzenie. Rozwój współpracy międzynarodowej w obszarze edukacji .... 432. Raporty IEA (Międzynarodowe Stowarzyszenie do Badania OsišgnięćSzkolnych) ......................................................................................................... 453. Raport Filipa H. Coombsa (1968) .................................................................... 464. Raport Edgara Faure'a (1972) .......................................................................... 475. Raporty Klubu Rzymskiego ............................................................................... 476. Raport Rady Klubu Rzymskiego (1991) ............................................................ 497. Biała Księga Komisji Europejskiej (1995) ...................................................... 517.1. Koncentracja na kulturze ogólnej .............................................................. 527.2. Rozwój przydatnoci do zatrudnienia ........................................................ 528. Raport Jacšuesa Delorsa (1996) ........................................................................ 549. Podsumowanie ................................................................................................ 58Rozdział IIIProblem polskiej reformy owiatowej w ujęciu genetycznym1. Wprowadzenie. Polityka owiatowa ................................................................. 652. Polityka owiatowa w Polsce I połowy XX wieku ........................................... 683. Polityka owiatowa w Polsce II połowy XX wieku .......................................... 684. Polityka owiatowa lat 1947-1989 .................................................................... 694.1. Lata 1947-1961 .......................................................................................... 734.2. Lata 1961-1973 .......................................................................................... 804.3. Lata 1973-1989 .......................................................................................... 825. Problem reformy owiatowej w działaniach polskiej opozycjidemokratycznej lat osiemdziesištych ............................................................... 856. Podsumowanie .................................................................................................. 88Rozdział IVKontekst psychologiczny zmian edukacyjnych1. Wprowadzenie. Zwišzek teorii z praktykš edukacyjnš ..... ._.......................... 932. Fenomen nauki ................................................................................................. 963. Edukacja w kontekcie teorii potrzeb Masłowa i Obuchowskiego ................. 1044. Edukacja w kontekcie teorii kształcenia Brunera .......................................... 1105. Edukacja w kontekcie koncepcji inteligencji emocjonalnej Golemana ........ 1136. Edukacja w kontekcie teorii tożsamoci Eriksona ........................................ 1207. Podsumowanie ............................................................................................... 132Rozdział VOd informacji do mšdroci. Zmiany edukacyjne w wietle współczesnejhumanistyki1. Wprowadzenie: dane-informacja-wiedza-mšdroć ......................................... 1372. Informacja ....................................................................................................... 1383. Wiedza. Wiedza o edukacji w kontekcie współczesnych teorii wiedzy ........ 1413.1. Niektóre problemy i twierdzenia wytworzone we współczesnejepistemologii"........................................................................................ 1413.2. Niektóre problemy i twierdzenia wytworzone we współczesnejsocjologii wiedzy ..................................................................................... 1493.3. Niektóre problemy i twierdzenia wytworzone we współczesnejsocjologii nauki ....................................................................................... 1533.4. Niektóre problemy i twierdzenia wytworzone we współczesnejpsychologii społecznej ............................................................................ 1554. Mšdroć........................................................................................................... 1575. Podsumowanie ................................................................................................ 162Uwagi końcowe .................................................................................................. 164Bibliografia ......................................................................................................... 167Aneks: Kalendarium wydarzeń zwišzanych z procesem zmian w obszarzeedukacji (1944-2000)...................................................................................... 177Indeks osób ......................................................................................................... 191Summary ............................................................................................................. 195PRZEDMOWAPisałam tę ksišżkę z głębokim poczuciem koniecznoci szerszego spojrzenia na problem wprowadzanej reformy owiaty. Zakres i kierunek rozważań dookrela tytuł: O zmianach w edukacji. Konteksty, zagrożenia i możliwoci. Można by także dookrelić treć ksišżki poprzez zawężenie, dopowiadajšc, że nie chodzi o problem zmian edukacyjnych w wymiarze uniwersalnym (ponadczasowym), ale o zmianę edukacyjnš sytuujšcš się w kontekcie zmiany okrelanej w Polsce mianem wielkiej zmiany" (Sztompka, 1999), która ma swoje skomplikowane i złożone przyczyny, uwarunkowania i skutki.Zmiana strukturalna - nazwana transformacjš ustrojowš - w zasadzie została dokonana, ponieważ po odzyskaniu suwerennoci państwowej zdšżylimy już zbudować instytucje ładu demokratycznego i uruchomić mechanizmy gospodarki rynkowej. W tej sytuacji wyzwaniem staje się wykorzystanie szans stworzonych przez wielkš zmianę" dla realizacji ważnych celów osobistych i celów wspólnych. Stopień wykorzystania szans nie jest jednak kwestiš oczywistš, ponieważ zależy od wolnych wyborów ludzi, grup społecznych i społeczeństwa zorganizowanego w suwerenne państwo. Te wybory dotyczš różnych obszarów życia jednostkowego i społecznego, ale zawsze zależš od preferencji ludzi, od tego, co ludzie mylš o sobie, innych i wiecie, od woli podejmowania (lub zaniechania) pewnych działań oraz poziomu kompetencji do podejmowania działań racjonalnych i etycznych zarazem.Jeżeli przyjmiemy, że wykorzystanie historycznej szansy czasu teraniejszego jest wyzwaniem dla każdego, to wtedy uzasadnione jest stwierdzenie, że jest to przede wszystkim wyzwanie edukacyjne. Z tego powodu ksišżka ta nie jest tylko dla tych, którzy profesjonalnie zajmujš się nauczaniem i wychowaniem, ponieważ w procesie edukacji uczestniczymy wszyscy, niezależnie od wieku, statusu i zajmowanej pozycji.Zdaniem Jana Szczepańskiego wyzwanie" jest czym więcej niż rozwišzywaniem problemów. Wyzwania nie można zatem redukować do problemów póz-nawczych rozwišzywanych wedle standardów uznawanych za naukowe, czy też rozwišzywania problemów praktycznych wartociowanego wedle standardów skutecznoci osišgania okrelonych celów. Wyzwan... [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl audipoznan.keep.pl
Teresa Hejnicka-BezwińskaO zmianach w edukacjikonteksty, zagrożenia i możliwociKomitet Redakcyjny:Józef Kubik (przewodniczšcy), Stanisław Kowalik, Jan Szupryczyński, Andrzej Wojtas, Urszula Wójcicka, Grażyna Jarzyna (sekretarz)Recenzenciprof. dr hab. Zbigniew Kwieciński prof. dr hab. Maria Czerepaniak-WalczakProjekt okładki Piotr BartzRedaktor Grażyna JarzynaWydanie publikacji dofinansowane przez Komitet Badań NaukowychŠ Copyright by Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2000ISBN 83-7096-350-1iSVWydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiejim. Kazimierza Wielkiego ul. Ogińskiego 16, 85-092 Bydgoszcztel./fax(052)341 11 67Rozpowszechnianie: tel. (052) 340 09 42Skład: PM LOGO" tel. (052) 340 18 52Druk: Dział Poligrafii Akademii BydgoskiejJffi' j| Póz. 869 Ark. wyd. 12,84SPIS TRECIPrzedmowa ............................................................................................................. 7Wstęp .................................................................................................................... 11Rozdział IDyskurs o edukacji i jego deformacje1. Wprowadzenie. Polityczny charakter polskiej reformy owiatowej ................. 192. Strategiczne fazy reformy owiatowej ............................................................. 203. ródła oporu w uruchamianiu społecznego dyskursu o edukacji ..................... 234. Sztuka dyskursu ................................................................................................ 265. Aktualne zagrożenia dla poziomu i jakoci społecznego dyskursu o edukacji.... 296. Złudzenia poznawcze ........................................................................................ 316.1. Złudzenia plemienne ................................................................................. 316.2. Złudzenia jaskini ....................................................................................... 326.3. Złudzenia teatru ......................................................................................... 336.4. Złudzenia rynkowe .................................................................................... 377. Podsumowanie .................................................................................................. 40Rozdział IIProblemy edukacji w perspektywie porównawczej1. Wprowadzenie. Rozwój współpracy międzynarodowej w obszarze edukacji .... 432. Raporty IEA (Międzynarodowe Stowarzyszenie do Badania OsišgnięćSzkolnych) ......................................................................................................... 453. Raport Filipa H. Coombsa (1968) .................................................................... 464. Raport Edgara Faure'a (1972) .......................................................................... 475. Raporty Klubu Rzymskiego ............................................................................... 476. Raport Rady Klubu Rzymskiego (1991) ............................................................ 497. Biała Księga Komisji Europejskiej (1995) ...................................................... 517.1. Koncentracja na kulturze ogólnej .............................................................. 527.2. Rozwój przydatnoci do zatrudnienia ........................................................ 528. Raport Jacšuesa Delorsa (1996) ........................................................................ 549. Podsumowanie ................................................................................................ 58Rozdział IIIProblem polskiej reformy owiatowej w ujęciu genetycznym1. Wprowadzenie. Polityka owiatowa ................................................................. 652. Polityka owiatowa w Polsce I połowy XX wieku ........................................... 683. Polityka owiatowa w Polsce II połowy XX wieku .......................................... 684. Polityka owiatowa lat 1947-1989 .................................................................... 694.1. Lata 1947-1961 .......................................................................................... 734.2. Lata 1961-1973 .......................................................................................... 804.3. Lata 1973-1989 .......................................................................................... 825. Problem reformy owiatowej w działaniach polskiej opozycjidemokratycznej lat osiemdziesištych ............................................................... 856. Podsumowanie .................................................................................................. 88Rozdział IVKontekst psychologiczny zmian edukacyjnych1. Wprowadzenie. Zwišzek teorii z praktykš edukacyjnš ..... ._.......................... 932. Fenomen nauki ................................................................................................. 963. Edukacja w kontekcie teorii potrzeb Masłowa i Obuchowskiego ................. 1044. Edukacja w kontekcie teorii kształcenia Brunera .......................................... 1105. Edukacja w kontekcie koncepcji inteligencji emocjonalnej Golemana ........ 1136. Edukacja w kontekcie teorii tożsamoci Eriksona ........................................ 1207. Podsumowanie ............................................................................................... 132Rozdział VOd informacji do mšdroci. Zmiany edukacyjne w wietle współczesnejhumanistyki1. Wprowadzenie: dane-informacja-wiedza-mšdroć ......................................... 1372. Informacja ....................................................................................................... 1383. Wiedza. Wiedza o edukacji w kontekcie współczesnych teorii wiedzy ........ 1413.1. Niektóre problemy i twierdzenia wytworzone we współczesnejepistemologii"........................................................................................ 1413.2. Niektóre problemy i twierdzenia wytworzone we współczesnejsocjologii wiedzy ..................................................................................... 1493.3. Niektóre problemy i twierdzenia wytworzone we współczesnejsocjologii nauki ....................................................................................... 1533.4. Niektóre problemy i twierdzenia wytworzone we współczesnejpsychologii społecznej ............................................................................ 1554. Mšdroć........................................................................................................... 1575. Podsumowanie ................................................................................................ 162Uwagi końcowe .................................................................................................. 164Bibliografia ......................................................................................................... 167Aneks: Kalendarium wydarzeń zwišzanych z procesem zmian w obszarzeedukacji (1944-2000)...................................................................................... 177Indeks osób ......................................................................................................... 191Summary ............................................................................................................. 195PRZEDMOWAPisałam tę ksišżkę z głębokim poczuciem koniecznoci szerszego spojrzenia na problem wprowadzanej reformy owiaty. Zakres i kierunek rozważań dookrela tytuł: O zmianach w edukacji. Konteksty, zagrożenia i możliwoci. Można by także dookrelić treć ksišżki poprzez zawężenie, dopowiadajšc, że nie chodzi o problem zmian edukacyjnych w wymiarze uniwersalnym (ponadczasowym), ale o zmianę edukacyjnš sytuujšcš się w kontekcie zmiany okrelanej w Polsce mianem wielkiej zmiany" (Sztompka, 1999), która ma swoje skomplikowane i złożone przyczyny, uwarunkowania i skutki.Zmiana strukturalna - nazwana transformacjš ustrojowš - w zasadzie została dokonana, ponieważ po odzyskaniu suwerennoci państwowej zdšżylimy już zbudować instytucje ładu demokratycznego i uruchomić mechanizmy gospodarki rynkowej. W tej sytuacji wyzwaniem staje się wykorzystanie szans stworzonych przez wielkš zmianę" dla realizacji ważnych celów osobistych i celów wspólnych. Stopień wykorzystania szans nie jest jednak kwestiš oczywistš, ponieważ zależy od wolnych wyborów ludzi, grup społecznych i społeczeństwa zorganizowanego w suwerenne państwo. Te wybory dotyczš różnych obszarów życia jednostkowego i społecznego, ale zawsze zależš od preferencji ludzi, od tego, co ludzie mylš o sobie, innych i wiecie, od woli podejmowania (lub zaniechania) pewnych działań oraz poziomu kompetencji do podejmowania działań racjonalnych i etycznych zarazem.Jeżeli przyjmiemy, że wykorzystanie historycznej szansy czasu teraniejszego jest wyzwaniem dla każdego, to wtedy uzasadnione jest stwierdzenie, że jest to przede wszystkim wyzwanie edukacyjne. Z tego powodu ksišżka ta nie jest tylko dla tych, którzy profesjonalnie zajmujš się nauczaniem i wychowaniem, ponieważ w procesie edukacji uczestniczymy wszyscy, niezależnie od wieku, statusu i zajmowanej pozycji.Zdaniem Jana Szczepańskiego wyzwanie" jest czym więcej niż rozwišzywaniem problemów. Wyzwania nie można zatem redukować do problemów póz-nawczych rozwišzywanych wedle standardów uznawanych za naukowe, czy też rozwišzywania problemów praktycznych wartociowanego wedle standardów skutecznoci osišgania okrelonych celów. Wyzwan... [ Pobierz całość w formacie PDF ]